جنگل ابر شاهرود، رویایی ترین جنگل هیرکانی ایران

جنگل ابر؛ بهشتی در همسایگی کویر

جنگل ها همیشه یکی از محبوب ترین جاذبه‌ها بوده‌اند و حتی نام جنگل ابر رویایی است، شاید رویای راه رفتن بر روی ابرها آرزوی بیشتر ما باشد که در مورد آن فکر می‌کنیم اما این تنها محدود به آسمان نیست. در این جنگل رویای شما رنگ واقعیت به خود گرفته و قسمتی از زیبایی این جنگل به سمت درخت‌ها بر می‌گردد. شکوه و زیبایی درختان این جنگل چشم بینندگان را نوازش می‌دهد.

قدمت جنگل های ایران

درست است که ما فقط دایناسورها را در فیلم‌ها دیده‌ایم، اما با تنها چند ساعت رانندگی در جاده های شهرهای ایران، می توان جنگل هایی با همین قدمت را مشاهده کرد. اگرشما طرفدار جنگل هستید یادوست دارید به آنجا سفر کنید، این مقاله به شما اطلاعات زیادی را در مورد یکی از زیباترین جنگل های ایران خواهد داد.

موقعیت جغرافیایی

جنگل ابر در ۴۵ کیلومتری شمال شاهرود، بین شاهرود و آزاد شهر واقع شده‌است؛ جنگلی که به وسعت ۳۵۰۰۰ هکتار در این منطقه گسترده شده‌ است بخشی از جنگل‌های باستانی هیرکانی [‏ خزر ]‏ است که دامنه‌های شمالی کوه البرز را مانند کمربندی احاطه کرده و سواحل جنوبی دریای‌خزر را پوشانده است؛ براساس آخرین اطلاعات سازمان جنگل‌ها، مراتع و منابع آبی(FRWO)‏، جنگل‌های هیرکانی دریای‌خزر تقریبا ۸۰۰ کیلومتر طول و ۱۱۰ کیلومتر عرض دارد و مساحت آن ۱.۸۵ میلیون هکتار است؛ به خاطر بارش سالانه بیش از ۵۰۰ میلی متر و تراکم ابرها در بیشتر فصول سال، پوشش گیاهی نادر و جالبی ایجاد کرده‌است.
با عبور از میان باغ‌های بسطام در نزدیکی شاهرود، می‌توان ابرها را بر فراز کوه‌ها و در طول ۴۰۰۰ متر کوه شاهوار دید، گویی در پنجه‌های تیز کوه گیر افتاده‌اند، صحنه‌ای که به ما می‌گوید جنگل ابر رویایی خیلی دور نیست.

پوشش گیاهی و جانوری

جنگل ابر بخشی از بزرگ‌ترین و زیباترین جنگل‌های هیرکانی با گونه‌های گیاهی و جانوری نادر و یکی از زیباترین مکان‌های شهرستان شاهرود است. اکوسیستم‌های جنگلی هیر‌کانی میزبان ۲۹۶ گونه پرنده و ۹۸ گونه پستاندار هستند؛ همچنین۱۵۰ گیاه بومی از جمله گیاهان درختی و درختچه‌ای مانند شمشاد و درخت راش وجود دارد. در این جنگل شما تنوع زیادی از درختان زیبایی همچون بلوط، نارون و … را خواهید دید؛ همچنین جاده جنگلی این منطقه پر از بوته تمشک است. ازحیوانات این منطقه می‌توان به (‏انواع خرسهای قهوه ای بومی اروپا و امریکای شمالی)، گرگ، پلنگ،گراز، شغال و … و در میان پرندگان به بلدرچین، کرکس، شاهین و دیگر پرندگان اشاره کرد. گیاهان دارویی این منطقه شامل گیاهان نادر هستند.

واژه هیرکانی جنگل ابر

جنگل‌های هیرکانی قبلا ۳.۷ میلیون هکتار را پوشش می‌دادند، اما اکنون این رقم به ۱.۸ میلیون هکتار کاهش‌یافته است. این جنگل‌ها ۱۵ درصد از کل جنگل‌های ایران و ۱.۱ درصد از مساحت کشور را تشکیل می‌دهند. جنگل‌های هیرکانی خزر از سطح دریا تا ارتفاع ۲۸۰۰ متر ارتفاع دارند و انواع مختلفی از جنگل‌ها را در بر می‌گیرند. واژه “هیرکانیان” از کلمه “هیرکان” به معنی سرزمین گرگ‌ها گرفته شده‌است. جنگل ابر از سومین دوره زمین‌شناسی باقی مانده و درختان کهن‌سال در این جنگل به ۴۰۰۰ سال می‌رسد. جنگل ابر در خاورمیانه منحصر به فرد است و یکی از شاهکارهای جهان محسوب می‌شود.

موقعیت گردشگری جنگل ابر

در واقع گردشگران این منطقه را به دو گروه تقسیم می کنند:

گیاه‌شناسانی که برای دیدن گونه‌های گیاهی به این منطقه می‌آیند.
توریست‌هایی که برای تماشا به این مکان می‌آیند.

در این جنگل، ابرها آنقدر به درختان نزدیک هستند که باعث می‌شوند اینطور به نظر برسد که جنگل در حال راندن ابرها است و شما می‌توانید در ابرها پرسه بزنید. بسیاری از گردشگران معتقدند که این یکی از خوش‌منظره‌ترین مکان‌های طبیعت ایران است. این مکان طبیعی تماشایی که زیستگاه گونه‌های نادر حیوانی و گیاهی است، می‌تواند مقصد خوبی برای کسانی باشد که به تغییر چشم‌انداز نیاز دارند.

قلعه ماران جنگل ابر

چشمه‌های فراوانی در جنگل جریان دارند که همه آن‌ها به خاطر اکولوژی گیاهی متنوعش منحصر به فرد هستند. در این مکان استثنایی، قلعه ماران واقع شده است که توسط ایلامیان در قله کوه ساخته شده است. به نظر می رسد این قلعه در دریایی از ابرها شناور است. هنگام طلوع خورشید، قلعه در ابرها پیچیده می‌شود و این امر تصاویر کشتی را که بی‌هدف در اقیانوس آرام سرگردان است ترسیم می‌کند؛ پس از مدتی در شب، ابرها معمولا پراکنده می‌شوند و اگر ماه بالا آمده باشد، امکان دیدن دره‌های اطراف را فراهم می‌کنند. جنگل ابر، از نظر بسیاری از گردشگران، یکی از زیباترین مناظر طبیعی ایران است. در دامنه شمالی کوه، آبشار مشهور شورشور بر روی صخره‌های میان درختان انبوه جاری است؛ تعداد زیادی از چشمه‌ها برای ایجاد این آبشار به هم می‌رسند. مه و ابرها شایع‌ترین صحنه در جنگل هستند؛ ابرها در حال تماس با پوشش گیاهی غنی یک عطر و بوی تازه را تولید می‌کنند که علامت منحصر به فرد منطقه است. چند ساعت قبل از غروب خورشید، وقتی دما پایین می‌آید، ابرها به داخل جنگل هجوم می‌آورند و به نظر می‌رسد که ابرهای ساکن آن قدر ضخیم هستند که روی آن‌ها راه می‌روید. در داخل جنگل‌های انبوه نمی‌توانید باور کنید که شما در استان سمنان، در نزدیکی کویر مرکزی ایران و پارک ملی “خارتوران” هستید؛ درست در آنجا متوجه خواهید شد که چرا “شاهرود” یک قاره کوچک نامیده می‌شود.

وضعیت آب و هوایی

بهترین زمان برای بازدید از این منظره بکر ماه می تا ماه اکتبر(اواسط اردیبهشت و اوایل مهر) می باشد و هیچ محدودیتی برای بازدید روزانه وجود ندارد اما در اواسط تابستان احتمال افزایش دما و گرم شدن هوا وجود دارد. این جنگل در فصول پاییز و زمستان از زیبایی چشم نوازی برخوردار است.
تدارکات خود را قبل از سفر به این جنگل به خاطر بکر بودن آن آماده کنید زیرا هیچ تسهیلاتی وجود ندارد.

امکانات مورد نیاز جهت سفر به جنگل ابر

به طور متوسط 8 تا 10 ساعت پیاده روی در میان جنگل خواهید داشت. اگر قصد ماندن در این جنگل را دارید بهتر است موارد زیر را همراه خود داشته باشید: جی.پی. اس، نقشه، قطب‌نما، آب، غذا، لباس‌ها و چادرگرم و ضد آب، کفش‌های ضد آب، تلفن ماهواره‌ای، چراغ و وسایل شخصی. به یاد داشته باشید که هتل و استراحت گاهی در مسیر جنگل ابر نیست و شما به هیچ فروشگاهی دسترسی ندارید. ابرها با سردتر شدن هوا شروع به پایین آمدن می‌کنند و به سطح جنگل می‌رسند؛ بنابراین تور خود را صبح زود شروع کنید و اگر قصد ندارید که شب را در جنگل بمانید، بهتر است قبل از تاریک شدن هوا خارج شوید. مسیر این جنگل بسیار دشوار است و ممکن است بدون راهنما به آن دسترسی نداشته باشید. در این جنگل، حیوانات وحشی مانند خرس، گراز و… وجود دارند؛ اگر قصد دارید شب ‌را در جنگل بمانید، مطمئن باشید که آتش داشته باشید، بنابراین این حیوانات به شما نزدیک نمی‌شوند. برای علاقه مندان به عکاسی، طلوع خورشید در جنگل ابر بهترین زمان برای ثبت لحظات و جاذبه های منحصر بفرد این طبیعت بکر است.

ثبت جنگل ابر در فهرست میراث یونسکو

پوشش جنگلی در این جاذبه طبیعی بی نظیر فرصتی طلایی را برای بازدیدکنندگان فراهم می‌کند تا از این اکوسیستم‌های شگفت‌انگیز لذت ببرند، کشف کنند و یاد بگیرند.

این جنگل به عنوان دومین جاذبه طبیعی کشور که در فهرست میراث یونسکو ثبت شده‌است، زمینه توسعه گردشگری در استان سمنان را فراهم می‌آورد.